De Stichting Praemium Erasmianum, in 1958 opgericht door Prins Bernhard, is als culturele instelling actief op het gebied van de geesteswetenschappen, de sociale wetenschappen en de kunsten. Men laat zich daarbij leiden door de culturele tradities van Europa en het gedachtegoed van de Nederlandse theoloog, filoloog en leermeester Erasmus (1466-1536). Humanistische waarden als tolerantie, culturele veelvormigheid en ondogmatisch, kritisch denken bepalen de keuze van de laureaten. Hij of zij kan het prijsgeld naar eigen oordeel besteden, maar een indicatie van de bestemming van het geld wordt op prijs gesteld, aldus de statuten. Het stichtingsbestuur bestaat uit ongeveer twintig leden, afkomstig uit culturele, wetenschappelijke en zakelijke kringen in Nederland. Zij bepalen op welk gebied een Erasmusprijs in de toekomst wordt toegekend. Vervolgens wordt een adviescommissie gevormd die, na raadpleging van Nederlandse en buitenlandse deskundigen, een laureaat voorstelt. Tot nu toe kregen zes Nederlanders de prijs: Ian Buruma (2008), Hans van Manen (2000), Bernard Haitink (1991), Gustav Leonhardt (1980), Willem Sandberg (1975) en Jan Tinbergen (1967). De Erasmusprijs bestaat uit een geldprijs en versierselen. Deze zijn in 1995 ontworpen door Bruno Ninaber van Eyben en bestaan uit een harmonica gevouwen lint met aan de beide uiteinden een titanium plaatje. Gesloten vormt het een boekje; geopend een lint met een tekst in het handschrift van Erasmus.
De Stichting Praemium Erasmianum kent ook jaarlijks maximaal vijf studieprijzen (3000 euro) toe voor bijzondere dissertaties op het gebied van de geestes-, maatschappij- en gedragswetenschappen.