Een orkest als ideale micromaatschappij, dat is de filosofie achter El Sistema (Het Systeem). Dit uitermate succesvolle project voor muziekeducatie is 35 jaar geleden in Venezuela gestart door José Antonio Abreu. De econoom en pianist wil sociale problemen en armoede aanpakken door kinderen een instrument te geven en hen te leren samen te spelen, aldus de Stichting Praemium Erasmianum die Abreu de Erasmusprijs 2010 toekende. Ruim een kwart miljoen Venezolaanse kinderen, de meesten uit sociaal zwakke milieus, krijgen les aan een van de negentig muziekscholen in hun land. ‘Door te spelen in een orkest kunnen kinderen vaardigheden ontwikkelen die van belang zijn voor hun persoonlijke ontwikkeling en voor het vinden van een stevige plaats in de samenleving, daarmee een alternatief biedend voor misdaad, drugs en hopeloosheid.’ Bijkomend effect is vernieuwde aandacht en waardering voor klassieke muziek. Het systeem wordt inmiddels nagevolgd in circa veertig landen, waaronder Nederland.
José Antonio Abreu
Velera (VE), 1939-2018
econoom, pianist, oud-politicus
studie: economie, Universidad Católica Andres Bello (VE); compositie/orgel, Conservatorio Nacional de Música, Caracas (VE)
loopbaan: voormalig congreslid en minister van Cultuur in Venezuela; oprichter in 1975 van Social Action for Music, beter bekend als El Sistema. Het Systeem is inmiddels een koepelorganisatie van muziekscholen waar kinderen zes dagen per week kunnen musiceren. Er zijn alleen al in Venezuela ruim 125 jeugdorkesten, 90 kinderorkesten en dertig symfonie-
orkesten uit voortgekomen.
prijzen: o.a. IMC-UNESCO International Music Prize (1993), Polar Music Prize (SE, 2009), TED Prize (2009), Erasmusprijs (2010)
meer: leven en werk
Erasmusprijs
van: Stichting Praemium Erasmianum
voor: buitengewone bijdragen op cultureel, sociaal of wetenschappelijke gebied
prijs: 150.000 euro plus versierselen
frequentie: jaarlijks
sinds: 1958
Over Erasmusprijs
Andere winnaars
Erasmusprijs
2023
2022
2020